درمان شناورهای چشم با کمک لیزر

مجله علمی ایلیاد - احتمالاً شما هم آن خطوط مارپیچ شفافی را دیده‌اید که در خط دیدتان نمایان می‌شوند؛ این خطوط، تکه‌های کوچک پروتئین در درون تخم چشم‌اند که نام «شناور» را بر آن گذاشته‌اند. اگر این خطوط مایه‌ی رنجش شما هستند، باید بگوئیم که خبرهای خوبی برایتان داریم. دانشمندان به روش‌های جدیدی برای حذف مطمئن این خطوط تار با کمک لیزر دست یافته‌اند. در اینجا بحث از رنجشى کوچک نیست، زیرا این شناورها می‌توانند با بالا رفتن سن، بزرگ‌تر شده و مشکلات جدی به‌وجود آورند؛ اگرچه عموماً بی‌خطر هستند. 

در این مطالعه، چشم پزشکانی از مرکز مشاوره‌ی چشم‌پزشکی بوستون به بررسی اثر درمان لیزری در مقابل درمان دارونما پرداختند. این نوع درمان را به اختصار «YAG» می‌نامند. اگرچه این روش درمانی قبلاً آزمایش شده است، اما این اولین بار است که به‌عنوان جایگزینی برای دارونماها به‌کار گرفته می‌شود. در مطالعاتی که شرکت‌کنندگان شاهد بهبود خود هستند، این کار می‌تواند مهم باشد. 

براساس یافته‌های حاصل از این آزمایش‌ها، بهبود واقعی حاصل می‌آید. ۵۴ درصد شرکت‌کنندگان در گروه درمان شده از بهبود بینایی خود خبر دادند. در حالی‌که تنها ۹ درصد افراد در گروه دارونما کنترل شده، بهبود بینایی را تجربه کردند. داده‌های مورد نظر از میان ۵۲ فرد داوطلب گردآوری شده و در بازه‌ای شش ماهه مورد ارزیابی قرار گرفت. 

محققان اعلام کردند: «گروه لیزری YAG در مقایسه با سایر گروه‌ها بهبود بالایی در میزان بینایی به‌دست آورد. هیچ رویداد بالینی ناگوار هم شناسایی نشد.» اصطلاح علمی برای این شناورها «muscaevolitantes» یا «پرنده‌های در حال پرواز» است. این شناورها زمانی نمایان می‌شوند که قطعات کوچک پروتئین، بافت یا سلول‌های قرمز خون روی بافت شبکیه در پشت چشم، سایه بیافکنند. هر قدر به شبکیه‌ی نزدیک باشند، شفاف‌تر دیده می‌شوند. از آن‌جا که شناورها به‌طور معلق در ژل پُرکننده‌ی تخم چشم هستند، شناور هستند و اگر بخواهیم به آن‌ها خیره شویم، ناپدید می‌شوند. 

با افزایش سن، این ژل می‌تواند شروع به فرسودگی کرده و حالت مایع به خود بگیرد؛ بدین ترتیب، شناورها فرصت پیدا می‌کنند تا گردهم آمده و حلقه‌ها و خطوط بزرگتری را تشکیل بدهند، آن‌قدر بزرگ که اثرات جدی بر قوه‌ی بینایی فرد می‌گذارد. روش درمان لیزری YAG با استفاده از لنزهای خاص طراحی شده برای این کار، شناورها را به تکه‌های کوچکی تقسیم می‌کند. جراحان این شناورها را مورد هدف قرار می‌دهند که اندازه‌ی آن‌ها به ۶ میکرون می‌رسد. این فرآیند غیرتهاجمی و بدون درد است و در حال حاضر در بیماران اجرا می‌شود. اما از میزان خطرات یا تاثیرگذاری آن اطلاعات چندانی نداریم.

محققان می‌گویند که به انجام تحقیقات بیشتری نیاز دارند. اما اکنون ما شواهدی در دست داریم که نشان می‌دهد، بیماران استفاده‌کننده از این روش با اثرات دارونماها روبرو نیستند و قوه‌ی بینایی‌شان واقعاً بهبود پیدا کرده است. البته قبل از اینکه بخواهید از مطب دکتر برای لیزر درمانی وقت بگیرید، باید کمی صبر پیشه کنید تا مطالعات بیشتری در این زمینه انجام پذیرد. 

این مقاله در مجله‌ی چشم‌پزشکی JAMA منتشر شده است.

نوشته: دیوید نیلد
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد