باران چه الگوهایی را بر روی مریخ شکل داده است؟

مجله علمی ایلیاد - انواع مختلفی از الگوهای سطح‌شناختی بر روی مریخ نشان می‌دهند که سیاره‌ی سرخ زمانی میزبان آب بوده است. چند مورد از این الگوها شبکه‌هایی از جریان رودخانه‌ای که بر روی سیاره‌ی زمین هم یافت می‌شوند را نشان می‌دهند. درحالی‌که بیشتر دانشمندان با گذشته‌ی آبی مریخ اتفاق نظر دارند، دانشمندان سیاره‌ای از منشاء آب خیلی مطمئن نیستند. بعضی از آن‌ها پیشنهاد دادند که فعالیت آتشفشانی یخ‌های سطحی را ذوب کرده و جریانات مریخی و رودخانه‌ها را ایجاد کرده است. اما تحقیق جدید نشان می‌دهد که بارش بهتر می‌تواند، الگوهای رودخانه‌ای سیاره‌ی سرخ را توضیح دهد.

وقتی آن‌ها اَشکال، ساختارها و توزیع رودخانه و دره‌های جریان‌دار را بر روی سطح مریخ از لحاظ آماری تجزیه و تحلیل کردند، الگوهایی را پیدا کردند که بیشترین شباهت را با الگوهای مناظر خشک روی سطح زمین داشتند.

این تحقیق که این هفته در مجله‌ی Astrophysical منتشر شد، روان آب سطحی را نشان می‌دهد که دره‌های رودخانه‌ای مریخ را شکل داده است. محققان در ETH زوریخ به خبرگزاری توضیح دادند: «این یافته نشان می‌دهد که باید محیطی هیدرولوژیکی مشابه با رویدادهای بارش دوره‌ای سنگین و طولانی مدتی بر روی مریخ وجود داشته باشد و این آب بارش به سرعت بر روی سطح جریان پیدا کرده و شبکه‌های دره‌ای را شکل داده باشد. دره‌های رودخانه‌ای در مناطق خشک زمین به همین شکل ساخته شده‌اند.»

در آریزونا که فضانوردان مشغول تعلیم ماموریت‌های انسانی آتی به مریخ هستند، دانشمندان الگو‌های رودخانه‌ای مشابهی را با الگوهای یافت شده بر روی مریخ پیدا کردند. الگوهای رودخانه‌ای با ظهور آب زمینی تشکیل شده‌اند و شاخه‌های بسیار گسترده‌ای دارند که در رودخانه‌ها و جریاناتِ یافت شده در فلوریدا، قابل مشاهده‌ هستند. الگوهای رودخانه‌ای مریخی شاخه‌های باریکی را نشان می‌دهند.

این شواهد که نشان می‌دهند آب زمانی به فراوانی بر روی مریخ وجود داشته، غافلگیرکننده است و اکنون دانشمندان ایده‌ی خوبی از منشاء آن دارند. هرچند سوال اصلی این است؛ این آب چه شده است؟ فیزیکدان «هانس‌جورج سیبولد» گفت: «این احتمال وجود دارد که تمام این آب به فضا تبخیر شده باشد. اما هنوز می‌توان آن‌را در مجاوزت مریخ پیدا کرد.»

نوشته: بروکس های
مترجم: سحر الله‌وردی - مجله علمی ایلیاد