تلسکوپ فضایی هابل این رصد از ساخت خوشه کیهانی را آشکار کرد. این مجموعه از حداقل دو خوشه کهکشانی در حال ادغام با یکدیگر برای ایجاد یک هیولای کیهانی است. یک خوشه غول پیکر که به عنوان یک عدسی گرانشی عمل میکند، نمونه ای چشمگیر از نظریه نسبیت عام انیشتین در عمل است. جرم آسمانی یک خوشه کهکشانی به اندازه ای کافی است که فضا و زمان را منحرف کند. و باعث می شود مسیر نور در اطراف جسم به طور قابل مشاهده ای خمیده شود که گویی توسط یک عدسی وسیع خم می شود. عدسی گرانشی همچنین می تواند اجرام دور را بزرگنمایی کند و به اخترشناسان اجازه می دهد اجرامی را رصد کنند که به قدری کم نور و دور هستند که قابل تشخیص نیستند. عدسی گرانشی همچنین می تواند تصاویر کهکشان های پس زمینه را تحریف کند و آنها را به رگه هایی از نور تبدیل کند. اولین نشانه های عدسی گرانشی در این تصویر به عنوان کمان های درخشان که با انبوه کهکشان ها در eMACS J1353.7+4329 مخلوط می شوند، قابل مشاهده است. داده های این تصویر از یک پروژه مشاهده به نام Monsters in the Making گرفته شده است؛ که از دو ابزار هابل برای رصد پنج خوشه کهکشانی استثنایی در طول موج های چندگانه استفاده کرده است. این مشاهدات چند طول موجی توسط دوربین میدان گسترده هابل3 و دوربین پیشرفته برای بررسی امکان پذیر شد. اخترشناسان پشت این مشاهدات امیدوارند با تلسکوپ های نسل بعدی مانند تلسکوپ فضایی جیمز وب، زمینه را برای مطالعات آینده درمورد لنز های گرانشی عظیم فراهم کنند. منبع: NASA.gov بخوانید, ...ادامه مطلب
يكشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۷نجوم و فضا مجله علمی ایلیاد - تلسکوپ فضایی هابل، توانست یکی از کمیابترین پدیدههای نجومی که «انعکاس نور» نام دارد را مشاهده کند. این پدیده در کهکشان M82 رخ داد که در فاصلهی حدود ۱۱.۴ میلیون سال نوری از زمین در راستای صورت فلکی دب اکبر قرار دارد. ابرنواختر «SN2014J» در ناحیهی بالا, ...ادامه مطلب
سهشنبه ۲۴ بهمن ۱۳۹۶نجوم و فضا مجله علمی ایلیاد - تلسکوپ فضایی هابل، از کهکشان مارپیچیِ NGC7331 که در صورت فلکی اسب بالدار واقع شده است، عکس گرفته است. کهکشان NGC7331 که برای اولین بار توسط «ویلیام هرشل» در سال ۱۷۸۴ رصد شد و ۴۹.۲ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد. این تصویر، لبهی این کهکشان را تا حدودی برای ما آشکار است، همچنین بازوهای زیبای آنرا نشان میدهد که مانند گردابی در اطراف منطقهی مرکزیِ درخشانِ آن قرار گرفته است. اندازه، شکل و جرم NGC7331 مانند کهکشان راهشیری است. همچنین سرعت ستارهزایی آن قابل مقایسه است، میزبان تعداد مشابهی از ستاره است، در مرکز خود سیاهچالهی غولپیکری دارد و دارای بازوهای مارپیچیِ قابل مقایسهای با کهکشانِ ما است. تفاوت اصلی بین این دو کهکشان، این است که NGC7331 کهکشان مارپیچیِ غیرمیلهای است، یعنی فاقد میلهای از ستارگان، گاز و گرد و غبار در مرکز خود است؛ اما کهکشان راه شیری این میله را دارد. تحدب هستهی مرکزی آن نیز الگوی چرخش غیرمعمول و غیرقابل پیشبینی را نشان میدهد که در جهت مخالف نسبت به خود دیسکِ کهکشانی، میچرخد.کهکشان NGC7331 درخشانترین عضوِ گروه کهکشانیِ NGC7331 است. دیگر اعضای آن، مارپیچیهای غیرمیلهای یا عدسیشکلِ NGC7335 و NGC7336، کهکشان مارپیچی میلهایِ NGC7337 و کهکشان , ...ادامه مطلب
چهارشنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۶نجوم و فضا مجله علمی ایلیاد - این تصویر ثبتشده توسط تلسکوپ فضایی هابل، کهکشان کوتولهی فشردهی آبی را نشان میدهد که با نام «LEDA 17302» شناخته میشود. این کهکشان در صورت فلکی خرگوش در فاصلهی ۲۱.۸ میلیون سال نوری از زمین واقع شده است. این کهکشان در مرحلهای قرار دارد که با سرعت بالایی به تولید ستاره مشغول است. در واقع این کهکشان در میان ۱۰۰۰ کهکشان مجاور ما، بالاترین سرعت تولید ستاره را دارد. خوشههایی از ستارگان داغ و جوان با نوری آبی در حال درخشش هستند. تشعشعهای شدید این ستارهها، باعث ساتعشدن نور از گازهای اطراف آنها میشود که در این تصویر، به رنگ قرمز دیده میشود. جرم کم این کهکشان که یکدهم کهکشان راهشیری است و رنگ متفاوت این دسته از کهکشانها، اخترشناسان را بر آن داشته است که آنها را با نام کهکشانهای کوتولهی فشردهی آبی طبقهبندی کنند. کهکشانهایی مانند کهکشان فوق، هستهای آشکار و ساختاری مشابه با کهکشانهای دیگر نداشته و از ستارگان آبی و داغی شکل گرفتهاند که یکدیگر را بهسوی خود میکشند. بر خلاف کهکشانهایی که در مرحلهی تشکیل ستاره قرار دارند، این کهکشان غبار و عناصر سنگین را که اخیراً در ستارههای تازه شکلگرفته مشاهده شده است، ندارند. این مسئله باعث میشود مواد موجود در این کهکش, ...ادامه مطلب
دوشنبه ۲ بهمن ۱۳۹۶نجوم و فضا مجله علمی ایلیاد - تلسکوپ فضایی هابل، متعلق به ناسا و آژانس فضایی اروپا، عکسی از کهکشان UGC6093 گرفته است. کهکشان UGC6093، در فاصلهی ۵۰۰ میلیون سال نوری با ما و در صورت فلکی شیر قرار دارد. UGC6093 کهکشانی مارپیچی بوده و بازوهای زیبایی دارد که به سمت بیرون حرکت میکند. این کهکشان خیلی فعال است؛ یعنی میزبان هستهی کهکشانی فعال یا AGN است. AGN به ناحیهای فشرده در مرکز کهکشان گفته میشود که مواد موجود در آن به سمت سیاهچالهای غولپیکر کشیده میشود. این سیاهچاله، با بلعیدن مواد پیرامونش به انتشار تابشهای شدید پرداخته و باعث درخشش قابل توجه آن میشود. اما UGC6093 هنوز رفتار عجیبی دارد. کل کهکشان ضرورتاً بهعنوان لیزر اخترشناسی عمل میکند که به جای نور مرئی، نور ریزموج نشر میکند. این نوع جرم فضایی را مگامیزر مینامند. مگامیزرهایی مانند UGC6093، به شدت تابناک و درخشان هستند؛ اینها تقریباً ۱۰۰ میلیون برابر روشنتر از میزرهای یافتشده در کهکشانهایی مانند کهکشان راهشیری ما هستند. این عکس جدید UGC6093، از مشاهدات دوربین میدان وسیع هابل در بخشهای مادون قرمز و نوری طیف تهیه شده است. چهار فیلتر برای نمونهبرداری از طول موجهای مختلف استفاده شد. نوشته: SciNewsترجمه: منصور نقیلو - مجله علمی ایل, ...ادامه مطلب
يكشنبه ۱۷ دی ۱۳۹۶ نجوم و فضا مجله علمی ایلیاد - در دوازدهم ماه می سال ۲۰۱۶، تلسکوپ فضایی هابل، ۱۳ تصویر مجزا تهیه کرد و اخترشناسان فرصت را برای ایجاد تصویری تایملپس مغتنم شمردند تا قمر «فوبوس» را در حین سفر مداریاش به دور مریخ نمایش دهند. «آساف هال»، اخترشناس آمریکایی در هفدهم آگوست سال ۱۸۷۷ و شش روز پس از آنکه قمر کوچکتر و دورتر مریخ، بهنام «ديموس» را شناسایی کرد، در رصدخانهی نیروی دریایی آمریکا موفق به کشف فوبوس شد. نام هر دو قمر برگرفته از نام «آرس»، خدای جنگ یونان باستان است که در افسانههای رومی با عنوان مارس شناخته میشد. فوبوس وحشت یا ترس و ديموس عامل ترس یا مرگ، پدر خود را در جنگ همراهی میکردند. فوبوس ظاهری پر از برجستگی دارد و ابعاد آن به ۲۶ در ۲۲ در ۱۸ کیلومتر میرسد. فوبوس قمری غیرعادی است، زیرا در کمترین فاصله نسبت به سیارهاش حرکت میکند، یعنی نزدیکتر از هر قمر دیگری در منظومهی شمسی به سیارهاش. این قمر کوچک با فاصله ۵،۹۸۹ کیلومتر از سطح به دور مریخ میچرخد و تنها در ۷:۳۹ دقیقه یک دور کامل در مدارش میزند. فوبوس آنقدر نزدیک به سطح مریخ میچرخد که انحنای کروی بودن سیاره، دید آنرا برای ناظر فرضی که در مناطق قطبی مریخ ایستاده است، ناممکن میکند. نکتهی جالب توجه در میان قمرهاى طبیعی اینکه، فوبوس از غرب طلوع کرده و در شرق غروب میکند. منشأ این قمر عجیب در د, ...ادامه مطلب
شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۶نجوم و فضا مجله علمی ایلیاد - تلسکوپ فضایی هابل، تصویری از کهکشان کوتولهی NGC4625 را به ثبت رسانده است. این کهکشان که با نامهای LEDA42607 و SDSSJ124152.71 نیز شناخته میشود، در فاصلهی ۳۱ میلیون سال نوری از زمین و در صورت فلکی تازیها واقع شده است. این تصویر که بهتازگی منتشر شده است، به کمک دوربین پیشرفتهی نقشهبرداری «ACS» تلسکوپ هابل به ثبت رسیده است و بازوی مارپیچی این کهکشان نامتقارن را نشان میدهد. اما در حالی که بیشتر کهکشانهای مارپیچی دو بازو دارند، چرا این کهکشان تنها یک بازوی مارپیچی دارد؟ اخترشناسان به امید حل این معما، این کهکشان را با طولموجهای مختلفی رصد کردند. مشاهدات فرابنفش تلسکوپ کاوشگر تکامل ک,کهکشانی,مارپیچی ...ادامه مطلب